Spreekbeurt

Geplaatst op 24 februari 2018 door els

De opbouw van de kaasmarkt begint om 7.00 uur

De zetters leggen de kazen op het zeil.

De kaasdragers hangen de weegschalen gebruiksklaar.
Stukje lood in het bakje om de weegschaal te ijken.

De handkarren met de berries worden naar buiten gereden.

Wie niet om 7.00 uur heeft geholpen met opbouwen, maar pas om 9.30 uur op de kaasmarkt verschijnt wordt met zijn bijnaam op het schandbord geschreven en moet een boete betalen
Deze boete ging vroeger in dit kistje.

De boete is € 1,70

Tegenwoordig gaat de boete in een klomp.
Het Kaasdragers gilde bestaat uit 28 kaasdragers en een noodhulp en een kaasvader.De marktmeester, waagmeesters, keurmeesters, de zetters, de ingooiers, de kaasmeisjes en de handelaren horen daar niet bij.

Het Kaasdragers Gilde bestaat uit 4 vemen.Her Groene Veem, het Gele Veem, het Blauwe Veem en het Rode Veem. Ieder Veem bestaat uit 7 mannen.Dit is het rode Veem!

De baas van ieder Veem is de overman. Je herkent ze aan het speldje met een strikje.
Ieder Veem heeft ook een Tasman. Deze herken je aan het tasje om hun middel. De Tasman is de oudste man van het Veem. Hij staat bij de weegschaal en weegt de berries.

Dit is het tasje van het Rode Veem. Er zit een dik vettig blauw krijtje in. Om het gewicht op de kazen te noteren.

Dit is de Kaasvader, de baas van het Gilde. Hij draagt een oranje hoed, een Kaasvader speldje en een wandelstok met zilveren handgreep.
Het speldje met gele strikje en de berrie is van de Provoost. Het speldje met het blauwe strikje en de berrie is van de knecht. Het speldje zonder gekleurd strikje is van de Kaasvader. De onderste 4 speldjes zijn van de Overmannen.

De Provoost, ook wel beul genoemd schrijft iedereen die te laat komt op het schandbord en int de boetes.

De Knecht heeft als taak het koper te poetsen en de Toilet schoon te maken.
De Zetters zetten de kazen op de berries.Deze Goudse kazen zetten is simpel, maar Edammertjes zetten is veel moeilijker.

Je ziet tegenwoordig bijna geen Edammertjes meer op het Waagplein. Bij het lopen met de berries rolde er ook regelmatig een aantal op de grond.

En als daar dan ook nog eens met een handkar overheen werd gereden, dan bleef er weinig over van de Edammer.
De Ingooiers gooien de kazen in de handkarren en brengen deze handkarren naar de vrachtauto’s, waar ze helpen de kazen in de vrachtauto’s te gooien.

De Waagmeesters controleren en noteren wat de Tasman gewogen heeft.

Het gewicht van de berrie met kazen wordt genoteerd op een weegbrief.
De keurmeesters keuren de kazen met kaasboren en kaasmessen.

Ze keuren de kaas op: smaak, soepelheid, geur en kleur.

De handelaren gaan met “handje klap” in onderhandeling met de keurmeesters over de prijs van de kaas.
Nieuwe kaasdragers worden eerst Noodhulpen om te oefenen. Zij dragen een hoed zonder kleur. Als ze echt kaasdrager mogen zijn, dan worden ze Vastman genoemd.

Voor iedere kaasmarkt begint, dobbelen de kaasdragers om het gebruik van de weegschalen. Een van de weegschalen is niet zo populair vanwege de wind. (Tochthoek)

Kaasdragerkamer: Hier moeten de kaasdragers zich verzamelen om 9.30 uur. Daar worden ze geïnstrueerd door de kaasvader. Wie de bel gaat luiden, wie er komt filmen etc.
De bel: Om 10.00 uur mag een bekend iemand de bel luiden en daarmee is de markt geopend.

De weegschaal: De berries worden geplaatst op het houten blad.

De weegschaal: De gewichten worden door de Tasman geplaatst op het ijzeren blad.
Het Groene Veem

Het Blauwe Veem

Het Rode Veem
Het Gele Veem

Celen: Met deze leren riemen dragen de kaasdragers de berries. Dit heet een Ceel.

Kruimelavond: De opbrengst uit de klomp of het kistje, het boete geld, wordt gebruikt voor de Kruimelavond (een feestavond op de vrijdag voor Kerstmis voor de kaasdragers). Tijdens die avond krijgen alle kaasdragers een bonus, een brood met een 2 cm dikke plak kaas ertussen en twee gevulde koeken voor de echtgenote voor het wassen van de kaasdragers pakken.Een deel van het geld gaat naar een goed doel.

Geplaatst in